نتایج مطالعه اخیر در کشور بریتانیا نشان می‌دهد که ممکن است تعطیلی مدارس تأثیر مطلوب مورد انتظار در مواجهه با ویروس کرونا نداشته باشد. محققین در این مطالعه از زاویه‌ای متفاوت به اثرات اجتماعی و اقتصادی تعطیلی مدارس نگاه کرده‌اند و تلاش کرده‌اند نکات مثبت این اقدام را در مقابل تأثیرات منفی قرار دهند. طبق بررسی‌ها، 90 درصد مدارس در جهان به حالت تعطیل در آمده‌اند و این یعنی آموزش 90 درصد جمعیت دانش آموزان جهان متوقف شده است. این در حالی است مطالعات گذشته نشان می‌دهند نقش تأثیر تعطیلی مدارس در کنترل شیوع بیماری‌های مشابه (مثل اپیدمی آنفولانزا) بسیار کم بوده است. بنابراین این سؤال مطرح می‌شود که آیا تعطیلی مدارس تأثیر مورد انتظار در کنترل گسترش ویروس کرونا (که قابلیت انتقال بسیار بالا ولی اثرگذاری کم روی بچه‌ها دارد) دارد یا خیر؟ در ادامه نگاهی دقیق‌تر به این مطالعه و نتایج حاصل از آن خواهیم داشت.
تأثیر تعطیلی مدارس در اپیدمی‌ها
در تحقیقی که بالاتر به آن اشاره کردیم، 16 مطالعه اخیر در مورد اپیدمی‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله این موارد مطالعه انجام شده در مورد اپیدمی سارس در سال 2003 در چین، هنگ کنگ و سنگاپور است که نشان می‌دهد تعطیلی مدارس تاثر چشم گیری در کنترل اپیدمی نداشته اند.
در واقع اگر با بیماری مواجه بودیم که توان انتقال پایین داشته و کودکان را بیشتر مبتلا می‌کرد، این اقدام بسیار اثرگذارتر می‌شد. در حالی که می‌دانیم ویروس کرونا نرخ انتشار بالا و اثر گذاری کم در کودکان دارد. گرچه مطالعاتی که در این مورد انجام شده است با محدودیت‌هایی همراه بوده، ولی به هر حال مقایسه نتایج حاصل از آن با مطالعات مشابه در مورد بیماری‌های دیگر، نشان می‌دهد تعطیلی مدارس نمی‌تواند به آن شکلی که تصور می‌شود موثر باشد.
از طرف دیگر تعطیلی مدارس باعث ایجاد هزینه‌هایی می‌شود و در واقع این هزینه‌ها باید در مقابل فواید آن قرار ارزیابی شوند. واضح ترین آسیب تعطیلی مدارس، مشکلات آموزشی و عقب افتادن دانش آموزان است. علاوه بر آن باید مشکلات روحی و آسیب‌های روانی که به دانش آموزشان وارد می‌شود را هم در نظر گرفت. همچنین در بیشتر مواقع این والدین هستند که باید این کمبود را جبران کرده و برای مراقبت و آموزش کودکان خود در خانه بمانند.
بر همین اساس ، در این مطالعه مسئله یافتن راه حلی برای بازگشایی مدارس به طریقی ایمن و مطمئن، مطرح شده است. اگرچه این اقدام منطقاً درست است، ولی هم چنان تمام کشورهای جهان در مورد تعیین زمان و چگونگی مدارس دچار مشکل شده اند. از طرفی بازگشایی مدارس تنها در شرایط امکان پذیر خواهد بود که محیط و شرایط آموزش کاملا برای این منظور آماده شده باشد. یعنی محیط بازی، فعالیت‌های گروهی و کلاسی و از همه مهم‌تر فاصله میان دانش آموزان همگی کنترل شده باشد. حتی در صورت رعایت همه این موارد، باز هم بازگشایی مدارس به شرط کاهش روزهای آموزشی در هفته و طولانی‌تر کردن تعطیلی‌ها خواهد بود.
تأثیر مثبت تعطیلی مدارس
گرچه تعطیلی مدارس ممکن است تأثیر چشم گیری بر کنترل و کاهش انتقال ویروس کرونا نداشته باشد، ولی در ترکیب با روش های بازدارنده دیگر مثل فاصله گذاری اجتماعی و ... می‌تواند در نهایت کنترل انتشار ویروس را در پی داشته باشد. در واقع تعطیلی مدارس حتی اگر در کنترل انتقال ویروس میان افراد هم زیاد موثر نباشد، به هر حال به عنوان یک اقدام کلی برای کاهش ارتباط میان خانواده‌ها و کاهش نیاز به حضور افراد در اجتماع ضروری به نظر می‌رسد.
بازنگری استراتژی قرنطینه
هنوز هیچ دولتی به طور جدی برای بازگشایی مدارس و شکستن اصول اولیه فاصله گذاری اجتماعی اقدام نکرده است. ولی مدتی است که بحث بازگشایی مدارس در برخی کشورها از جمله بریتانیا خودمان مطرح شده و ممکن است در آینده شاهد تغییر رویکرد دولت این کشور باشیم. دولت بریتانیا هم مشابه تمام کشورهای دیگر در واکنش به گسترش بیماری کرونا، بسیاری از کسب و کار ها، مدارس و ادارات را تعطیل کرد.
فعلا تمام دولت‌ها به شدت محتاطانه عمل می‌کنند چرا که می‌دانند چنین تصمیمی ممکن است هزینه‌های غیر قابل جبران داشته باشد و وضعیت را
کاملا از کنترل خارج کند. بنابراین احتمالا تا پیش از آن که روشی موثر و کاربردی برای بازگشایی مدارس یافت نشود و از آن مهم‌تر نتیجه تحقیقات به طور قطعی بی‌تأثیر بودن تعطیلی مدارس را نشان بدهند، خبری از بازگشایی مدارس نخواهد بود. در حال حاضر، راه زیادی تا برقرار شدن این شرایط داریم. نه مطالعات کافی در این مورد انجام شده است و نه هیچ دولتی توانسته برای بازگشایی مدارس راه حلی کم هزینه‌تر از تعطیلی و پیگیری مجازی آموزش‌ها، پیدا کند.