آیا استفاده از پودر پروتئین ایمن است؟

سالهاست که متخصصین علم تغذیه مطالب در مورد مزایا و مضرات استفاده از پودر پروتئین که معمولا برای کاهش وزن و عضله سازی استفاده می شود، اختلاف نظر داشته اند. موافقان  ومخالفان عمدتا در مورد مزایا هم نظر بوده اند و بحث بر سر میزان معایب و شیوه مقابله با آن بیشتر به عنوان منشا اختلاف در نظر گرفته می شود. 

در مورد پودر پروتئین باورهای متفاوت زیادی وجود دارند. برخی معتقدند پودر پروتئین می‌تواند آن‌ها را در کاهش وزن کمک کند یا عضله سازی در بدن را افزایش دهد. به همین دلیل است که بسیاری از ورزشکاران و کسانی که قصد کاهش وزن و رسیدن به‌تناسب اندام دارند صبح خود را با نوشیدنی، اسموتی یا شیک پروتئینی آغاز می‌کنند. پودر پروتئین به‌طور کلی برای بدن مغذی است و در آن شکی نیست. پودر پروتئین می‌تواند مقدار زیادی ماده مغذی را به‌صورت متراکم و فشرده شده به بدن برساند ولی مسئله‌ای که استفاده از پودر پروتئین را مورد تردید قرار داده است، و ایمنی و عوارض منفی احتمالی آن است.

متخصصان تغذیه مدت‌هاست در مورد ایمنی کلی استفاده از پودر پروتئین اختلاف نظر دارند. مطالعه‌ای که از سوی یک مرکز تحقیقاتی غیرانتفاعی انجم گرفت نشان داد در بیشتر محصولات پودر پروتئین فلزات سنگین موجود مانند آرسنیک و سرب وجود دارند. همچنین مشاهده شد پودرهای پروتئینی گیاهی بیشتر از پودرهای دیگر مثل پودر مبتنی بر پروتئین تخم مرغ، آب ماست و پودرهای ارگانیک دارای آلاینده‌ها هستند. تحقیقاتی که در سال 2010 صورت گرفت نیز مشابه همین نتایج را نشان داده بود.

این در حالی است که متخصصین تغذیه همگی بر این باورند که باید تا حد امکان از مصرف فلزات سنگین خود داری شود به‌خصوص که سبک زندگی مدرن انسان باعث شده این فلزات بیش از حد معمول از طریق خاک، آب و هوا وارد بدن شوند.
 

 

علاوه بر مسئله وجود فلزات سنگین در پودر پروتئین باید به این نکته توجه داشت که پودرهای پروتئین در دسته مکمل‌های غذایی قرار می‌گیرند. به این معنی که بیشتر این محصولات بر خلاف دیگر محصولات غذایی تحت استاندارد و در نتیجه نظارت سخت‌گیرانه قرار نمی‌گیرند. به‌طور مثال در کشور آمریکا سازمان غذا و دارو الزامی برای تائید ایمنی مکمل‌ها ندارد. همچنین محصولات محمل غذایی در آمریکا و بسیاری دیگر از کشورها ملزم به اثبات ادعای خود در مورد محتویات محصول خود نیستند. بنابراین در عمل سلامت و ایمنی این محصولات و حتی رسیدگی به شکایات در بسیاری از مواقع بر خود تولید کننده واگذار می‌شود!

بهترین راه برای انتخاب پودر پروتئین مناسب بررسی ترکیبات به کار رفته در آن است که باید علاوه بر منبع پروتئین (پروتئین ماست، تخم مرغ، نخود یا ...)، باید به ترکیبات احتمالی مضر به کار رفته در آن هم توجه کرد. به‌طور مثال بسیاری از محصولات حاوی شیرین کننده‌های غیرمغذی یا فیبر خوراکی افزوده هستند که می‌تواند باعث ایجاد نفخ شود. همچنین نباید فراموش کرد که میزان استفاده از پودر پروتئین مانند هر ماده خوردنی دیگر محدودیت مشخصی دارد و مصرف بیش از حد آن برای بدن مضر است. به‌طور مثال مصرف چند لیوان شیک در طول روز می‌تواند برای بدن سمی باشد. برخی افراد پا را از این حد هم فراتر گذاشته و آن را در قهوه، اسموتی و حتی به در ترکیب سس دست ساخت خود هم استفاده می‌کنند. پودر پروتئین می‌تواند واکنش‌های مختلف در بدن به همراه داشته باشد و این مسئله ارتباطی به طبیعی یا غیرطبیعی بودن ترکیبات آن ندارد. حتی پودر کاملاً طبیعی هم ممکن است برای برخی افراد حساسیت زا باشد که در انتخاب محصول باید در نظر گرفته شود.

این مسائل باعث شده‌اند که بیشتر متخصصین تغذیه دریافت پروتئین از طریق خوراک طبیعی را راه حل بهتری برای دریافت پروتئین بدانند. حتی کسانی که از پودر پروتئین استفاده می‌کنند هم نباید کاملاً به پروتئین دریافتی از آن تکیه کنند و در واقع پودر پروتئین را باید صرفاً به همان صورتی که هست، یعنی یک غذای مکمل در کنار دیگر منابع پروتئینی مصرف کنند. طبیعتاً کسانی که قصد استفاده از پودر پروتئین دارند باید ابتدا رژیم غذایی خود را تغییر داده و حجم پروتئین مصرفی به شکل سویا، دانه‌ها و مغزهای روغنی، حبوبات، لبنیات، تخم مرغ، گوشت و سبزی‌ها را افزایش دهند و پس از آن به فکر اضافه کردن پودر پروتئین به رژیم غذایی خود باشند.

منبع: webmd.com